Ngày 20.3, nhân kỷ niệm 360 năm ngày mất của Hiếu Chiêu Hoàng hậu Đoàn Quý Phi (1661 – 2021), dự án trùng tu khu di tích Lăng m ộ bà Đoàn Quý Phi đã được UBND huyện Duy Xuyên khởi công trên tổng diện tích 38.000m2, kinh phí dự án khoảng 14 tỷ đồng
Theo thiết kế, khu di tích sẽ được tôn tạo, phục dựng lại một số hạng mục như lát gạch bên trong khu vực m ộ Bà; làm đường nội bộ; đào lại ao bán nguyệt (trước đây đã bị lấp), phục dựng khu vực vườn Thượng uyển; xây dựng tường rào cổng ngõ bảo vệ khu vực m ộ Bà. Ngoài ra, một số hạng mục phụ kèm như đồi ngắm cảnh, hồ sen, nhà quản lý, bãi đỗ xe, nhà bán vé, bán hàng lưu niệm… cũng đang được triển khai đồng bộ.
Mặc dù ảnh hưởng dịch Covid-19, nhưng qua gần 6 tháng thi công, các hạng mục dự án vẫn cơ bản đảm bảo tiến độ. Dự kiến, công trình sẽ hoàn thành theo kế hoạch đề ra.
Bà Đoàn Quý Phi tên thật là Đoàn Thị Ngọc (1601 – 1661), Chánh phi của chúa Nguyễn Phúc Lan, thân mẫu của thế tử Nguyễn Phúc Tần, khi mất được truy tôn Hiếu Chiêu Hoàng hậu. Lúc sinh thời, bà luôn cổ súy, khuyến khích phát triển nghề trồng dâu, nuôi tằm vào thế kỷ XVII nên được người dân suy tôn là “Bà chúa Tằm tang”. Khu lăng m ộ bà Đoàn Quý Phi được công nhận di tích cấp quốc gia vào tháng 8 năm 2011.
Đến nay, khu lăng mộ bà Đoàn Quý Phi đã trải qua 3 lần trùng tu vào các năm 1806, 1814 và 1992. Do vậy, nhiều hạng mục đã xuống cấp, hư hỏng. Việc đầu tư tu bổ khu lăng mộ không chỉ giúp bảo tồn bền vững mà còn góp phần phát huy giá trị di tích để trở thành một không gian văn hóa hoàn chỉnh phục vụ phát triển du lịch.
Ông Nguyễn Thế Đức – Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên cho biết, sau khi hoàn thành, khu lăng mộ sẽ là điểm tham quan của du khách trên cung đường di sản khám phá Mỹ Sơn, góp phần đa dạng điểm đến, thúc đẩy du lịch phát triển. Đây cũng chính là cách bảo tồn và phát huy hiệu quả các di tích khác trên địa bàn huyện
Nhà thờ Ngũ xã Trà Kiệu đang được huyện Duy Xuyên đề xuất tu bổ trong thời gian tới
Là địa phương sở hữu nhiều di tích lịch sử văn hóa, Duy Xuyên được đánh giá rất có tiềm năng để khai thác các loại hình du lịch. Tính đến năm 2021, toàn huyện có 53 di tích các loại (bao gồm 5 di tích quốc gia là Nhà thờ Ngũ Xã Trà Kiệu, Khu tưởng niệm Vụ thảm sát Vĩnh Trinh, Kinh thành Trà Kiệu, di tích Hòn Tàu và Lă ng m ộ bà Đoàn Quý Phi). Đáng chú ý là 4/5 di tích quốc gia nằm gần cung đường ĐT610 dẫn đến khu di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn – một trong 2 điểm du lịch chính của tỉnh.
Theo bà Nguyễn Thị Ngọc Hải – Trưởng phòng VH-TT huyện Duy Xuyên, với việc hoàn thiện hạ tầng cảnh quan cũng như nâng cấp, mở rộng đường vào di tích sẽ giúp bảo tồn phát huy tốt hơn giá trị khu lăng m ộ bà Đoàn Quý Phi, qua đó tạo tiền đề thuận lợi để phát huy giá trị các di tích còn lại.
Hiện tại, phần lớn di tích trên địa bàn huyện đã được bảo tồn ổn định. Chỉ riêng giai đoạn 2015 – 2020 đã có 34/48 di tích được trùng tu bền vững, các di tích còn lại đang được huyện đề xuất HĐND tỉnh bố trí kinh phí tiếp tục tu bổ trong những năm tới. Ngoài ra, huyện cũng đang đề xuất Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VH-TT&DL) và Trung tâm Quản lý di tích và danh thắng Quảng Nam bố trí khoảng 1 tỷ đồng tu sửa mái ngói và phía trước nhà tiền hiền di tích Nhà thờ Ngũ xã Trà Kiệu nhằm bảo tồn vững chắc di tích, hướng đến phục vụ tham quan, phát triển du lịch.